Afgelopen vrijdag stond er een reportage in de Volkskrant over wat muzikanten op mentaal vlak kunnen leren van topsporters. Dit is precies waar ik me dagelijks mee bezighoud: muzikanten helpen het beste uit zichzelf te halen en te presteren onder druk, door gebruik te maken van de sportpsychologie.
Vanuit mijn achtergrond in de sportpsychologie en mijn persoonlijke ervaring als muzikant heb ik me namelijk ontwikkeld als sportpsycholoog voor muzikanten.
Waarom werd er in de sportwereld wel aandacht besteed aan deze mentale vaardigheden, maar niet in de muziek?
Al tijdens mijn studie Sport- en Prestatiepsychologie merkte ik dat de mentale vaardigheden die topsporters gebruiken, voor musici net zo belangrijk zijn. Misschien nog wel belangrijker. Musici leveren topprestaties, in zeer uitdagende omstandigheden. Het gevoel van podiumangst kende ik zelf als geen ander. Niet voor niets zong ik nooit waar anderen me konden horen, terwijl muziek maken eigenlijk was waar ik enorm gelukkig van werd. Waarom werd er in de sportwereld wel aandacht besteed aan deze mentale vaardigheden, maar niet in de muziek?
Sport- en Prestatiepsychologie voor muzikanten: een nieuw specialisme
Om me te verdiepen in dit nieuwe veld, de sportpsychologie voor de muziekwereld, en me te ontwikkelen als sportpsycholoog voor muzikanten, ben ik me al tijdens mijn studie gaan verdiepen in deze wereld. Zo volgde ik extra vakken over musicologie, gaf ik lessen en individuele sessies op het Koninklijk Conservatorium Den Haag en onderzocht ik welke vaardigheden uit de sportpsychologie toepasbaar zijn door muzikanten.
Musiceren is op veel punten vergelijkbaar met topsport, maar er zijn ook zeker verschillen tussen sporters en muzikanten. Qua persoonlijkheid, maar ook qua situatie en omgeving waarin ze zich vaak bevinden. Dit maakt dat muzikanten een bijzondere groep zijn om mee te werken en dat niet alles 1-op-1 is over te nemen van sport naar muziek.
Om deze bijzondere groep zo goed mogelijk te kunnen helpen, heb ik twee jaar geleden Stalen Zenuwen opgericht. Dé plek voor artiesten die het beste uit zichzelf willen halen, door ook aan de mentale kant te werken. Daarnaast ben ik de mentale vaardigheden zelf gaan toepassen. Ik kan oprecht zeggen dat ik hierdoor een betere muzikant ben en gelukkiger ben.
Genieten van muziek maken
Voordat ik zelf aan de slag ging hiermee durfde ik niet te zingen wanneer anderen mij zouden kunnen horen. Ook merkte ik dat ik niet veel vooruit ging als ik ging oefenen. Dit zorgde ervoor dat ik op een punt kwam dat ik bijna geen muziek meer maakte, dat ik er niet meer van kon genieten. Dat terwijl ik vroeger als jong meisje zonder problemen solo’s zong in een volle schouwburg en muziek eigenlijk iets was wat ik heel leuk vond.
Nu zit ik in een band, loop ik zingend rond op straat en geniet ik er met volle teugen van als ik op een podium mag staan! Het toepassen van sportpsychologie op mijn eigen situatie als muzikant heeft mij enorm veel gebracht. Ik durf, ik geniet, ik leer en ik presteer. Maar vooral: ik geniet. Ik geniet van het zingen, maar ook van mijn ontwikkeling. Ook in mijn werk met musici heb ik hier veel profijt van: door te blijven zingen en deze vaardigheden zelf te blijven toepassen, blijf ik dicht bij de praktijk staan en begrijp ik beter wat muzikanten meemaken.
Ook de musici waarmee ik werk ervaren dat het trainen van hun mentale vaardigheden hen veel brengt:
“Een wereld van verschil tussen het laatste optreden voor en het eerste optreden erna.” – orkestmusicus
“Ik merk dat het studeren van nieuwe dingen veel sneller gaat.” – conservatoriumstudent
“Na afloop van de training voel je je veel meer ontspannen op het podium en straal je plezier uit in het musiceren.” – conservatoriumstudent
“Ik voel me er echt goed door! De effecten merk ik ook buiten de muziek. Presenteren op school gaat me erg goed af, terwijl anderen dan juist veel stress voelen.” – middelbare scholier
Prestatieverbetering
Sportpsychologie kan dus veel bieden voor sporters, musici en andere podiumkunstenaars die last hebben van zenuwen, maar ook voor wie daar geen last van heeft.
Zo werken niet alleen de topsporters die problemen hebben met een sportpsycholoog; juist ook veel sporters die géén problemen ervaren maar wel het beste uit zichzelf willen halen gaan hiermee aan de slag. Die nét wat beter willen zijn dan de anderen. Die hun talenten optimaal willen ontwikkelen. Die niet alleen hun fysiek, hun technische en tactische vaardigheden willen trainen, maar ook de mentale vaardigheden. Dit wordt zelfs gestimuleerd vanuit NOC*NSF. Ik krijg ook steeds meer muzikanten in de praktijk die hiermee aan de slag willen.
Het beste uit jezelf halen
Muzikanten helpen het beste uit zichzelf te halen is wat ik het liefste doe, dat is waar mijn passie ligt. Of het nu gaat om het oplossen van een probleem, prestatieverbetering of talentontwikkeling, Stalen Zenuwen streeft ernaar om alles wat we weten vanuit de psychologie te gebruiken om muzikanten te helpen nóg beter te worden.
Ben jij geïnteresseerd in sport- en prestatiepsychologie voor musici? Bekijk hier wat Stalen Zenuwen voor je kan betekenen of neem contact op.
Direct aan de slag? Plan nu een gratis online afspraak bij Stalen Zenuwen!Door: Patricia Hermans | Sport- & Prestatiepsycholoog, Oprichter van Stalen Zenuwen
“Anderen helpen het beste uit zichzelf te halen, dat is toch het mooiste wat er is?!”
Patricia Hermans is artiesten- en prestatiepsycholoog. Sinds 2016 helpt ze muzikanten, van conservatoriumstudenten tot award-winnende artiesten, het beste uit zichzelf te halen & mentaal fit te blijven.
Alles wat we weten uit de sportpsychologie, kunnen we namelijk niet alleen gebruiken om problemen op te lossen, maar ook om nóg beter te worden, zonder dat er een probleem is. Dat wil jij toch ook?!
Bekijk de mogelijkheden of neem contact op.
De Volkskrant reportage is hier te lezen: Reportage Muzikanten met Faalangst|‘Mik op de muur’: wat muzikanten met faalangst kunnen leren van sporters